نقد و بررسی دیدگاه ابن سینا و اسپینوزا درباره ضرورت علیت

ابن سینا و اسپینوزا به ضرورت علیت معتقدند. ابن سینا گاه ضرورت را بدیهی تلقی می‏کند و گاه بر آن اقامه برهان می‏کند. اسپینوزا به طور قاطع ضرورت علیت را بدیهی می‏داند. دلایل ابن سینا همگی نوعی مصادره به مطلوب است. از سوی دیگر، نه تنها ضرورت علیت بدیهی نیست بلکه عدم ضرورت امری وجدانی و بدیهی است. به اعتقاد نگارنده، ریشه بحث ضرورت علیت تفکیک میان دو مفهوم وجوب و امکان و اصرار بر توجیه پیدایش موجودات تنها با این دو مفهوم است. در حالی که به نظر می‏رسد این دو مفهوم صرفاً می توانند تفاوت موجودات را تبیین کنند و برای تبیین حدوث نیازمند مفهوم دیگری هستیم.